Χτίζοντας γέφυρες φιλίας στα μονοπάτια της γνώσης…
Mέσα σε ένα πολυσχιδές ορεινό ανάγλυφο της Ηπείρου, 64 χιλιόμετρα βόρεια των Ιωαννίνων και κοντά στα Αλβανικά σύνορα, κρύβεται ζωντανή και ατόφια η ομορφιά της Κόνιτσας.
Στα πόδια της εκτείνεται η εύφορη κοιλάδα του Αώου ποταμού, Αώος, Βοϊδομάτης και Σαραντάπορος «συναντιώνται» σ΄ αυτή την κοιλάδα, ενώ η πόλη κείται αμφιθεατρικά στη πλαγιά του βουνού Τραπεζίτσα οροσειρά της Πίνδου. Τα πέτρινα γεφύρια στέκουν στην καρδιά της Ηπειρώτικης φύσης αναλλοίωτα, σύμβολα αλλοτινών καιρών με τους νερόμυλους και τις δρακολίμνες, ένα ταξίδι στα παραμύθια και στις μνήμες.
Μια ζεύξη ανθρώπων, φύσης, ένας δίαυλος επικοινωνίας με τους ανθρώπους και το παρελθόν. Κατοίκους περήφανους και καλοσυνάτους, με βαθιά οικολογική συνείδηση που ξέρουν να ζουν αρμονικά με το περιβάλλον, επαίρονται για την ηπειρώτικη καταγωγή τους και για τους μαστόρους της πέτρας. Από τον 19ο αιώνα στην Ήπειρο, όταν έλεγαν «Μαστοροχώρια» εννοούσαν τα χωριά κτιστάδων της επαρχίας Κόνιτσας. Για περισσότερο από τρεις αιώνες, οι μαστόροι ταξιδεύουν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και σε όλα τα Βαλκάνια, ώστε δίκαια έμεινε η φράση ότι αυτοί "έχτισαν τον κόσμο”.
Σ’ αυτό τον τόπο εδώ και έντεκα χρόνια πραγματοποιείται το Διεθνές Θερινό Πανεπιστήμιο Κόνιτσας (Konitsa Summer School., όπου συναντώνται και χτίζονται γέφυρες φιλίας, γνώσης, κουλτούρας, διαλόγου, προβληματισμού. Το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, σε συνεργασία με το « Δίκτυο Border Crossings» και το Δήμο Κόνιτσας, διοργάνωσαν και φέτος το 11ο «Διεθνές Θερινό Σχολείο στην Ανθρωπολογία, Εθνογραφία και Συγκριτική Λαογραφία του Βαλκανικού Χώρου» στην πόλη της Κόνιτσας από 24 Ιουλίου έως 10 Αυγούστου 2016. Εξήντα πέντε φοιτητές από 18 διαφορετικές χώρες του κόσμου, από τις Σκανδιναβικές χώρες, τη Ρωσία και την Πολωνία μέχρι την Κίνα, την Ινδία και τη Βραζιλία και 20 καθηγητές διεθνούς κύρους από ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια, με την καθοδήγηση του Διευθυντή του Summer School καθηγητή Β. Νιτσιάκου, το καθιστούν θεσμό διεθνώς αναγνωρισμένο και υψηλού ακαδημαϊκού κύρους.
Οι φοιτητές ένωσαν τις γνώσεις τους, τις διαφορετικές κουλτούρες, την διαφορετική εκπαίδευση από διαφορετικούς τύπους πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και ο καθένας για το σύνολο και ο κάθε φοιτητής ατομικά λειτούργησαν ως οικογένεια. Η μορφή και περιεχόμενο των μαθημάτων περιλάμβανε, δημιουργία ταινίας μικρού μήκους από την δράση και τη συλλογικότητα 8 φοιτητικών ερευνητικών ομάδων, επιτόπια έρευνα πεδίου, μέσω συνεντεύξεων, αναζήτηση υλικού σε δημοτικές βιβλιοθήκες, λήψη φωτογραφιών ανάλογα με το γνωστικό αντικείμενο της έρευνας και ερευνητική δραστηριότητα με ταξίδια στο Αργυρόκαστρο, στην Κορυτσά και στην περιοχή του Πεντάλοφου Κοζάνης. Επίσης οι φοιτητές είχαν την ευκαιρία να βιώσουν τα σύνορα με τα πόδια, παρατήρησαν το ανάγλυφο της περιοχής ιδιαίτερης ιστορικής σημασίας, εξαιτίας του ελληνο – ιταλικού πολέμου.
Δεν έλειψαν τα πανηγύρια, γλέντησαν, χόρεψαν και τραγούδησαν σε πολλές κοινωνικές εκδηλώσεις, θρησκευτικές γιορτές και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις, καταγράφοντας χορούς και πανηγύρια που έλαβαν χώρα στην ευρύτερη περιοχή της Κόνιτσας. Μια ευκαιρία για τους συμμετέχοντες να εξοικειωθούν με την περιοχή και τους ανθρώπους της, να γνωρίζουν ο ένας τον άλλον, να κοινωνικοποιηθούν και να ψυχαγωγηθούν.
Το «11ο Διεθνές Θερινό Σχολείο στην Ανθρωπολογία, Εθνογραφία και Συγκριτική Λαογραφία του Βαλκανικού Χώρου» στην πόλη της Κόνιτσας, ήταν μια μοναδική εμπειρία και ευκαιρία για όλους εμάς που το παρακολουθήσαμε, θα μας μένει αξέχαστη η ένθερμη αρωγή του Δήμου Κόνιτσας, η άρτια επιστημονική αλλά ανθρώπινη καθοδήγηση των καθηγητών, που με το μεράκι του πρωτομάστορα μοχθούσαν για την επιτυχία της διοργάνωσης, η ευγενική προσφορά των υπαλλήλων της μαθητικής εστίας που μας φιλοξένησε, η ευγένεια , καλοσύνη , φιλοξενία των κατοίκων που άνοιξαν τα σπίτια τους και τις καρδιές τους μιλώντας για τον τόπο τους, που γεφύρωσαν την παράδοση και τις αξίες την ιστορία, την τοπογραφία, την λαογραφία με την χαρακτηριστική ντοπιολαλιά.
Αποχαιρετήσαμε την Κόνιτσα πάνω από το μονότοξο γεφύρι της που αποτελεί ένα από τα αριστουργήματα των Βαλκανίων, άντεξε στη δοκιμασία του χρόνου αλλά «προστάτευε» και τους περαστικούς….. «ακούμε»το κουδούνι του προειδοποιεί τους διαβάτες να μη το διασχίσουν, σε περίπτωση που φυσάει άνεμος δυνατός!
Ευθύμιος – Σπυρίδων Γεωργίου
Φοιτητής Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ