Από την Ανώτερη Παλαιολιθική έως τη 2η χιλιετία π.Χ. η ανθρώπινη παρουσία στην ευρύτερη περιοχή της Κόνιτσας έχει εντοπιστεί σε διάφορα σημεία εγκατάστασης, σύμφωνα με τις παραγωγικές ανάγκες των νεολιθικών κτηνοτρόφων-κυνηγών. Η κατάσταση αυτή συμπεραίνεται ως λογική εξέλιξη, λείπουν όμως οι αρχαιολογικές μαρτυρίες.

Ένδειξη της ανθρώπινης παρουσίας στην παραποτάμια κοιλάδα του Αώου κατά τα τέλη της 2ης χιλιετίας π.Χ. αποτελούν τα δύο χάλκινα ξίφη από τη Μεσογέφυρα. Περίπου από το 13ο-12ο αιώνα π.Χ. εγκαθίστανται στην ορεινή περιοχή της κεντρικής και δυτικής Πίνδου οι Μολοσσοί, ένα από τα σημαντικότερα, από πλευράς πολιτικής ισχύος, φύλα του ηπειρωτικού χώρου. Στοιχεία εγκατάστασής τους αποκαλύφθηκαν πρόσφατα στο λόφο του Λιατοβουνίου, στην κοιλάδα του Αώου κοντά στη συμβολή του με τον Βοϊδομάτη.

Από το 1200/1100 έως το 730/700 π.Χ. η Ήπειρος παρουσιάζεται απομονωμένη, γεγονός που σχετίζεται με τη γενικότερη κατάσταση αναστατώσεων και επιδρομών στον ελλαδικό χώρο. Γύρω στα μέσα του 8ου αιώνα π.Χ. η αποκατάσταση της ειρήνης και της ασφάλειας οδηγεί σε δημογραφική ακμή, ορατή και στο νεκροταφείο του Λιατοβουνίου.

Πηγή: Υπουργείο Πολιτισμού
Δρ. Αγγέλικα Ντούζουγλη - Αρχαιολόγος
ΙΒ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων