Κάνουμε ράφτινγκ στον Αώο, ψαρεύουμε πέστροφες στον κρυστάλλινο Βοϊδομάτη, απολαμβάνουμε τις βόλτες στα παραποτάμια δάση, χανόμαστε στα αδιαπέραστα δάση του Σμόλικα.
 Read More
Οι πρώτες εντυπώσεις
Είτε έρχεστε από τα Γιάννενα, είτε από Θεσσαλονίκη, ένα είναι βέβαιο: Θα διασχίσετε την καρδιά της ορεινής φύσης! Όμως, θα ήταν λάθος να υποστηρίξουμε, πως η πόλη της Κόνιτσας δε θα γοητεύσει τον ταξιδιώτη με την πρώτη ματιά. Μάλλον το αντίθετο θα συμβεί! Οι σεισμοί, από τους οποίους πρόσφατα δοκιμάστηκε η περιοχή, σε συνδυασμό με την ταχύρυθμη οικοδόμηση των τελευταίων δεκαετιών, έχουν αλλοιώσει τα ηπειρώτικα χαρακτηριστικά της. Όμως, λίγο σαν περιπλανηθείς στα σοκάκια της, δε θ' αργήσεις ν' ανακαλύψεις τη γνήσια ορεσίβια ψυχή της. Οι αποστάσεις ανάμεσα σε δάση, ποτάμια, χαράδρες είναι ασήμαντες και οι ευκαιρίες για υπαίθριες δραστηριότητες σίγουρα δεν εξαντλούνται στον -ούτως η άλλως- περιορισμένο χρόνο ενός Σαββατοκύριακου.

Ματιές στην ιστορία
Η πρώτη ιστορική αναφορά στην Κόνιτσα γίνεται στα χρόνια του Βυζαντίου, την εποχή του Κων/νου Πωγωνάτου, ο οποίος επισκέφθηκε την περιοχή. Όταν οι Τούρκοι κατέλυσαν τη βυζαντινή αυτοκρατορία, η Ήπειρος κατακλύστηκε από της οθωμανικές στρατιές. Έτσι, η περιοχή της Κόνιτσας, από το 1453 ως τις 23 Φεβρουαρίου του 1913, γνωρίζει την τουρκική κυριαρχία. Από την Κόνιτσα καταγόταν η μητέρα του Αλή Πασά, Χάμκω -το σπίτι της διασώζεται ακόμη. Για το λόγο αυτό, ο πανίσχυρος πασάς των Ιωαννίνων μετέτρεψε την ασήμαντη πολίχνη σε διαμετακομιστικό και εμπορικό κέντρο, με διασυνδέσεις στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη. Την εποχή αυτή ιδρύονται τα περίφημα σχολεία και τ' άλλα κοινωφελή ιδρύματα. Βέβαια, είναι γνωστό, ότι το 1940-41 η Κόνιτσα δέχτηκε την κύρια επίθεση της φασιστικής Ιταλίας και στα χώματά της έγιναν σφοδρές μάχες, ενώ από εδώ άρχισε και η νικηφόρα αντεπίθεση των ελληνικών δυνάμεων.

Τι θα δείτε
Η πόλη της Κόνιτσας απλώνεται στη -σχετικά- ομαλή πλαγιά του βουνού Τραπεζίτσα (παρακλάδι του Σμόλικα), ίσως στη θέση όπου αναπτυσσόταν η αρχαία πόλη της Κνωσσού και πιθανόν από εδώ να προήλθε και η σημερινή ονομασία. Οι ψηλότερες γειτονιές της βρίσκονται σε ύψος 600 μ. περίπου και οι χαμηλότερες στα 400 μ. Σε απόσταση αναπνοής από την πόλη κυλά τα νερά του ο Αώος. Θορυβώδης και ορμητικός, έχει πια διασχίσει το διάσημο για την άγρια ομορφιά του φαράγγι, που μετά από μια πορεία 45 χιλιομέτρων, αφού ξεφύγει από το σφιχταγκάλιασμα των βουνών, διασχίζει ήπιος και νωχελικός την πεδιάδα. Μόλις λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα, στο ύψος του χωριού Κλειδωνιά, ένα άλλο ποτάμι, ο κρυστάλλινος Βοϊδομάτης, ανοίγει το δικό του πέρασμα από τα βουνά, μέσα από τη χαράδρα του Βίκου. Έπειτα, σμίγει με τον Αώο και μαζί πια τραβούν το δρόμο τους για το Μπουραζάνι και τα ελληνοαλβανικά σύνορα. Στην Κόνιτσα διασώζονται -ευτυχώς!- ακόμα μερικά σημαντικά αρχοντικά, κυρίως στις πάνω γειτονιές, όπως αυτό του Ζεϊνέλ Μπέη, της Χάμκως, της μάνας του Αλή Πασά, του Γιάννη Φλώρου, του Παύλου Μάλιακα και του Παπαχρηστίδη. Ακόμη, θα δείτε το Τζαμί, που χτίστηκε με εντολή του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Α΄ του Μεγαλοπρεπή, το 1536. Φυσικά, το διάσημο αξιοθέατο της ηπειρωτικής πολιτείας είναι το περίφημο μονότονο γεφύρι, που ενώνει με το πέτρινο βήμα του τις όχθες του Αώου ποταμού και στέκει εκεί, από τότε που το σήκωσε με απαράμιλλη μαστοριά ο Πυρσογιαννίτης Ζιώγας Φρόντζος, το 1871 και σήμερα, όχι άδικα, θεωρείται "σήμα κατατεθέν" την πόλης. Κάποια από αυτά τα κτίρια ήδη ανακαινίζονται και θα χρησιμοποιηθούν ως χώροι πολιτισμικών εκδηλώσεων. Ιδιαίτερο γεγονός -καθιερωμένο ως σπουδαίο εμπορικό happening σε όλη τη βόρεια Ελλάδα- ήταν το περίφημο "παζαρόπουλο", το παζάρι δηλαδή της Κόνιτσας, που ακόμη και σήμερα πραγματοποιείται με ιδιαίτερη επιτυχία, την τελευταία εβδομάδα του Σεπτέμβρη.

Οι εκδρομές
Η ομορφότερη απόδραση από την Κόνιτσα πραγματοποιείται προς τα χωριά της Λάκας Αώου, με τελικό προορισμό το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας. Ο δρόμος -ασφάλτινος πλέον στο σύνολό του, με εξαίρεση ένα μικρό κομμάτι κοντά στο χωριό Δίστρατο- διαγράφει μια εκπληκτική πορεία μέσα απ' τις δασωμένες πλαγιές του Σμόλικα, προσφέροντας ταυτόχρονα υπέροχη θέα στα δάση του ανατολικού Ζαγοριού και στις κορφές της Τύμφης. Ίσως οι άφθονες στροφές να κουράσουν κάποιους, όμως πιστεύουμε ότι η διαδρομή αυτή θα ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό. Μην παραλείψετε να προσεγγίσετε την περιοχή του Μπουραζανίου (20 λεπτά με το αυτοκίνητο), να επισκεφθείτε τον παραδοσιακό νερόμυλο, το Πάρκο Άγριας Ζωής, το ιστορικό μοναστήρι της Μολυβδοσκέπαστης και τα γραφικά χωριά της μεθορίου. Χρησιμοποιώντας τον οδικό άξονα που συνδέει την Ήπειρο με τη Μακεδονία, θα επισκεφθείτε τα μαστοροχώρια του Γράμμου, την Πυρσόγιαννη και τη Βούρπιανη (40 λεπτά οδικώς), θα περιπλανηθείτε στην κοίτη του Σαραντάπορου (παραπόταμο του Αώου) και θα ανακαλύψετε χωριά και τοπία, που ακόμη δεν… άλωσε ο μαζικός τουρισμός.

Οι περίπατοι
Από το ψηλότερο σημείο του πέτρινου γεφυριού θα απολαύσετε όλη τη μεγαλοπρέπεια του ποταμού και θα πάρετε μια πρώτη γεύση από την άγρια ομορφιά της χαράδρας του Αώου. Αφού περάσετε το γεφύρι και βγείτε στην αντίπερα όχθη, μπορείτε να πραγματοποιήσετε μια εκπληκτική, μα και συνάμα εύκολη πεζοπορική διαδρομή, παράλληλα με τις όχθες. Στη συνέχεια, αρχίζει το ανηφορικό αλλά σημαδεμένο μονοπάτι, που θα σας φέρει μετά από πορεία μιάμιση ώρας στη μονή Στομίου (κτίστηκε το 1774, ενώ το 1943 πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς), η οποία βρίσκεται σε θέση μοναδική, με θέα απίστευτη στο ομορφότερο και στενότερο κομμάτι της χαράδρας του Αώου. Λίγο νοτιότερα από την κοίτη του Αώου, κοντά στο χωριό Κλειδωνιά, θα συναντήσετε τον ποταμό Βοϊδομάτη. Σε σημείο με τεράστια πλατάνια, ανοίγει την πέτρινη δρασκελιά του ένα ακόμη εντυπωσιακό μονότοξο γεφύρι, κτισμένο το 1853. Εδώ μπορείτε να περπατήσετε όσο αντέχουν τα ποδιά σας, σε πορεία παράλληλη με το θορυβώδες και κρυστάλλινο ποτάμι. H τοποθεσία είναι εύκολα προσβάσιμη από την εθνική οδό Ιωαννίνων - Κοζάνης.

Η καλύτερη εποχή
Αναμφίβολα το φθινόπωρο, με τα μοναδικά χρώματα στην ακροποταμιά και, φυσικά, η άνοιξη, με τη μεγάλη ποσότητα νερών και τα χιονιά να λάμπουν ακόμη στις κορφές των βουνών.

Xρήσιμα
Δήμος Κόνιτσας, τηλ. 26550-22233
Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, τηλ. 26550-23825 Αστυνομία Κόνιτσας, τηλ. 26550-22202
Κέντρο υγείας Κόνιτσας, τηλ. 26550-23111
Χιλιομετρικές αποστάσεις:
Κόνιτσα - Γιάννενα 65 χλμ.
Κόνιτσα - Καστοριά 160 χλμ.
Κόνιτσα - Κοζάνη 160 χλμ.
Κόνιτσα - Ηγουμενίτσα 155 χλμ.

Τα συν:
Οι υπέροχοι συνδυασμοί δάσους, βουνού και ποταμού σε αναλογίες, που σε ελάχιστα μέρη συναντάς.

Τα πλην:
Φαίνεται, πως η ανάπτυξη, όταν έρθει γρήγορα και χωρίς σχεδιασμό, δημιουργεί κακούς επαγγελματίες, που ευτυχώς ακόμη αποτελούν την εξαίρεση του κανόνα.

Πηγή: Περιοδικό Autotriti, Θοδωρής Αθανασιάδης